Spelregel 3: erken je verantwoordelijkheid voor je eigen emoties

Anderen zijn niet verantwoordelijk voor jouw gevoelens zegt Rosenberg. Jij bent niet verantwoordelijk voor de gevoelens van anderen. Iemand die tegen je zegt: Als je van me hield zou je zus of zo doen, maakt jou in feite verantwoordelijk voor haar welzijn en dat is een vorm van manipulatie. Iedereen is zelf verantwoordelijk bent voor wat hij of zij voelt.  Dit is een hele lastige, omdat het zo onwaar voelt op het moment dat iemand je kwetst. Het voelt dan natuurlijk dat zijn opmerking de óórzaak is van je gevoel.

Het is vaak moeilijk om je gevoelens van boosheid of verdriet te uiten, juist omdat anderen zich dan aangevallen voelen. ‘Ik ben boos omdat…’ ‘Ja maar zo was het niet…’. De discussie gaat er dan al snel over of iemand ‘terecht’ boos was, terwijl het bij emoties gaat om de erkenning ervan, het feit dat ze bestaan en mogen bestaan. ‘Ik ben boos omdat…’ ‘Ok, ik hoor dat je boos was, kun je me uitleggen waarom?’. Als iemand zich echter aangevallen voelt als je een emotie uit, betekent dat dat hij verantwoordelijkheid neemt voor jouw emotie en dat vindt Rosenberg uit den boze. 

Als partners zich wederzijds verantwoordelijk voelen voor elkaars emoties (en dus bijvoorbeeld altijd automatisch in de verdediging gaan als de één boos of verdrietig is), dan is er sprake van emotionele verstrengeling. Emotionele verstrengeling vertroebelt de communicatie en maakt het omgaan met conflicten heel moeizaam. 

Op het moment dat je in staat bent om een onderscheid te maken tussen wat iemand doet of zegt en wat je daarbij voelt, op dat moment maak je een grote stap in bewustzijn. Je kunt dan namelijk jezelf als het ware loskoppelen van de ander en dat is een stap naar meer zelfinzicht.

Een symptoom van geen verantwoordelijkheid nemen voor je gevoel is zelfmedelijden. Zodra je merkt dat je jezelf zielig vindt, moeten eigenlijk alle alarmbellen gaan rinkelen.